Pháo đài Qaitbay: điểm trấn giữ vĩnh hằng bên bờ Địa Trung Hải
Khám phá pháo đài Qaitbay ở Alexandria – công trình kiên cố bên bờ Địa Trung Hải, nơi lưu giữ dấu tích ngọn hải đăng cổ đại và kể câu chuyện huyền thoại về quá khứ huy hoàng của Ai Cập.
Huyền thoại bên bờ Địa Trung Hải
Nằm sừng sững ở đầu bán đảo Pharos, pháo đài Qaitbay là một trong những biểu tượng nổi bật nhất của thành phố Alexandria – nơi mà biển xanh, gió mặn và lịch sử hơn 500 năm tuổi hòa quyện thành bức tranh tuyệt đẹp. Nếu Cairo là trái tim của Ai Cập cổ đại, thì Alexandria chính là linh hồn của Ai Cập ven biển – nơi quá khứ và hiện tại cùng sóng đôi trên từng đợt sóng Địa Trung Hải.
Pháo đài Qaitbay không chỉ là công trình quân sự, mà còn là ngọn đèn dẫn lối của ký ức. Nó được xây dựng ngay trên nền ngọn hải đăng Alexandria – một trong bảy kỳ quan của thế giới cổ đại, như thể người Ai Cập đã chọn cách để quá khứ không bao giờ bị lãng quên.
Lịch sử của một biểu tượng
Câu chuyện về Qaitbay bắt đầu vào năm 1477, dưới triều đại Sultan Al-Ashraf Sayf al-Din Qaitbay – vị vua thuộc thời Mamluk. Trước mối đe dọa từ các cuộc xâm lược phương Tây, ông đã ra lệnh xây dựng một pháo đài kiên cố trên nền ngọn hải đăng bị sụp đổ do động đất thế kỷ XIV.
Công trình được hoàn thành sau ba năm, trở thành lá chắn bảo vệ cửa ngõ phía bắc Ai Cập. Tường thành dày, tháp canh cao và vị trí chiến lược ngay mũi bán đảo giúp Qaitbay trở thành pháo đài quan trọng bậc nhất thời bấy giờ.
Thế kỷ XIX, khi Napoleon Bonaparte tiến vào Ai Cập, Qaitbay lại một lần nữa trở thành trung tâm phòng thủ, chứng kiến những cuộc giao tranh dữ dội. Sau này, dưới thời Muhammad Ali, pháo đài được phục hồi, và đến nay, nó vẫn đứng hiên ngang trước biển xanh, như một chứng nhân của lịch sử bất diệt.
Kiến trúc – Vẻ đẹp của sự kiên cường
Pháo đài Qaitbay là kiệt tác kết hợp giữa kiến trúc quân sự Mamluk và phong cách Ai Cập cổ. Tường đá vôi màu vàng nhạt, các tháp canh hình trụ và cổng lớn uốn cong mang đến vẻ uy nghi nhưng không kém phần thanh thoát.
Bên trong pháo đài gồm ba tầng:
- Tầng trệt là khu chứa đạn, nơi ở của binh lính và các kho lương thực.
- Tầng hai là nơi đặt đại bác, có lối đi dọc theo tường thành, mở ra khung cảnh biển tuyệt đẹp.
- Tầng ba là phòng chỉ huy, nhìn ra biển khơi – nơi từng có những tín hiệu khói và ánh lửa truyền đi để cảnh báo tàu thuyền.
Một trong những điều đặc biệt nhất là gạch đá của pháo đài được tái sử dụng từ chính nền hải đăng cổ đại – khiến nơi đây trở thành sự nối tiếp giữa kỳ quan và công trình kiến trúc mới. Khi bước trên nền đá lạnh, bạn có thể cảm nhận như đang đi qua cả ngàn năm lịch sử Alexandria.
Trải nghiệm khi tham quan pháo đài Qaitbay
Đến đây, bạn không chỉ đơn giản là ngắm một công trình cổ, mà là đắm mình trong không gian giao thoa giữa biển và lịch sử.
- Ngắm hoàng hôn trên Địa Trung Hải: Khi mặt trời khuất dần sau đường chân trời, ánh sáng phản chiếu trên tường đá của pháo đài, tạo nên khung cảnh vừa hùng vĩ vừa thơ mộng.
- Khám phá hành lang cổ: Những lối đi hẹp, uốn khúc bên trong pháo đài như mê cung, khiến du khách cảm giác như đang lạc vào một thế giới thời trung cổ.
- Ghé bảo tàng nhỏ trong pháo đài: Trưng bày các cổ vật quân sự, vũ khí và hiện vật trục vớt từ đáy biển, kể lại quá khứ hào hùng của hải quân Ai Cập.
- Chụp ảnh với toàn cảnh biển Alexandria: Từ đỉnh pháo đài, bạn có thể phóng tầm mắt bao quát toàn bộ bờ biển, thành phố và khu cảng cổ – một khung hình đáng giá triệu lời.
Những điểm tham quan gần pháo đài Qaitbay
Alexandria không chỉ có Qaitbay, mà còn là bản hòa ca giữa cổ điển và hiện đại, nơi bạn có thể kết hợp nhiều trải nghiệm trong cùng một ngày:
- Thư viện Alexandria (Bibliotheca Alexandrina): cách pháo đài chỉ khoảng 15 phút đi xe, là trung tâm văn hóa và tri thức hiện đại của Ai Cập.
- Cung điện Montazah: khu vườn xanh mướt bên bờ biển, từng là nơi nghỉ dưỡng của hoàng gia.
- Nhà hát La Mã cổ: một trong số ít công trình còn sót lại từ thời Hy Lạp – La Mã, mang vẻ đẹp cổ điển ấn tượng.
- Chợ El Attarine: nơi bạn có thể tìm thấy từ đồ cổ đến gia vị, nước hoa, vàng bạc – phản chiếu linh hồn thương cảng Alexandria xưa.
Lời khuyên khi đến thăm pháo đài Qaitbay
- Thời điểm lý tưởng: sáng sớm hoặc hoàng hôn là lúc pháo đài đẹp nhất, ánh sáng vàng hòa với sắc biển xanh tạo nên cảnh tượng ngoạn mục.
- Vé vào cửa: khoảng 60 EGP (cập nhật năm 2025), có thể mua trực tiếp tại cổng.
- Trang phục: gió ở đây khá mạnh, bạn nên mang áo khoác nhẹ và giày thể thao để di chuyển dễ dàng trên các bậc đá.
- Mẹo chụp ảnh: lên tầng cao nhất và chọn hướng tây nam để bắt trọn cảnh biển cùng pháo đài trong cùng một khung hình.
Có lẽ không nơi nào ở Ai Cập mang lại cảm giác vừa kiêu hãnh vừa bình yên như Qaitbay. Dưới ánh hoàng hôn, những bức tường đá hàng trăm năm tuổi vẫn đứng đó, lặng im kể lại chuyện ngọn hải đăng Pharos từng soi sáng.
Nếu Alexandria là bản giao hưởng của biển cả và tri thức, thì Qaitbay chính là nốt trầm sâu nhất, đượm hương mặn và ký ức. Đến đây, bạn không chỉ khám phá một pháo đài, mà còn chạm vào hơi thở của lịch sử, nơi biển khơi vẫn thì thầm kể chuyện về một Ai Cập vĩnh cửu.
